to volcano crater... and beyond!!!
While surfing channels looking for local news, I stumbled upon the live broadcast of the UAAP Finals. Although I am not a certified “UAAP student” (i had a brief three an a half year stint with an NCAA school in the 90's), this year's finals had drawn unimaginable crowd.
Ateneo versus De La Salle.
Two prestigious schools. Two schools with a standard above the rest of the educative communities around Philippines. Two bitter rivals for the past decades, from the hard court to the business to the political jungle, alumni of both schools have been haggling it out between themselves on who went to the better school. Their distaste for each other have been immortalized from the NCAA where both schools had started and has continued until today. So, the battle for the basketball championship became interesting in a sort of way, fueling up the rivalries for the green and blue-blooded fanatics.
I was never that attentive of the UAAP happenings, except for last night, I think. The fact that I was an NCAA student, and a little bit of bitterness on my part for having not pursued to study at probably both schools(financial constraints) might have contributed to my lack of interest of the games. Even in college, I seldom watch the games, which is ironic since I came from a High School with 5 basketball courts(excluding the gymnasium), having also a football field and a swimming pool. It's not that I am unsupportive of my school but the games during that time really does have that disinteresting taste in them. I hated our high-flying, slam-dunking all-star player, who does not have an idea where the West is. Yes, I bought tickets for the NCAA games before, and then I showed them to my PE Instructor, which would be the equivalent of 1 session's attendance, and then I went to the malls.
Last night was probably an exception. I was glued to the channel at the start of the 4th quarter, when the game where very much close since only 3 points separates the two teams. I do not have any idea about the dramatics during the early part of the game. I was merely a neutral spectator, watching the intensity of the game, the players, and the crowd at Araneta.
So, it was startling to witness how De La Salle “snubbed” the awarding ceremonies after the game. I know, it was a bitter pill the swallow - losing against an arch rival, perhaps questionable officiating as seen from other people's points-of-view, humiliation in front of your worst enemy – these are the things that a proud warrior would never wanted to happen.
I remember the saying I saw in one of the basketball courts I played years ago, printed on the walls, although I could not remember where. It goes like this:
“God does not look at how many points you have scored, rebounds you have snatched, or assists you have given... it's how you played the game...”
Obviously, we can easily achieve PRESTIGE, but we cannot teach CLASS.
Iniisip ko na masyadong nahuhuli na yata upang maglabas pa ng sariling kuro-kuro tungkol sa isyu ng Bangsamoro Juridical Entity. Pero sa isang usaping tumatalakay, nagbibigay ng kakaibang reaksyon, kaguluhan, at matinding interes para sa kapakanang pambansa, walang masasabing huli o maagang pagbabalangkas. Ang anumang kuro-kuro ay mapapakinabangan, lalo na isang napaka-sensitibong isyu na bumabalot ngayon at maaaring magdulot ng masamang epekto sa kapalaran ng ating bansa.
Nasabi na rin lahat ng mga taong may kinalaman o kahit ng mga nababahalang Pilipino ang kani-kanilang saloobin tungkol sa usaping Bangsamoro, pero habang hindi malinaw ang isyu tungkol dito, patuloy itong sisitahin at uusisain ng madlang bayan, sa ayaw man at sa gusto natin.
Hindi ko rin siguro kailangan pang ipaliwanag kung ano ang BJE at kung ano ang magiging epekto nito. Kung kayo ay wala pang ideya tungkol dito, bilang isang responsableng mamamayan ng Pilipinas, ikaw ay may obligasyon na alamin ang mga detalye nito, lalo na kung ang mga magiging desisyon tungkol dito ay magpapabago sa kasaysayan ng ating bansa.
Tutol ba ako sa BJE?
HINDI ako tutol, pero hindi yun ang katapusan ng saloobin ko.
Hindi ako tutol sa pagbabalak ng mga Moro na itaguyod ang pansariling pamamahala. Sa halos limandaang taon na pagpapabaya ng lahat ng nanakop at nanungkulan sa pamahalaang itinaguyod dito sa Pilipinas, walang tunay na nagmalasakit para sa kapakanan ng mga Moro. Kastila, Amerikano, Hapon, at kahit mismong mga Pilipinong namuno ay hindi binigyan ng importansya ang mga kababayan natin sa Mindanao. Ito sa tingin ko ay isang sapat na rason upang bigyang laya ang sarili sa pagkaka-api. Halos katulad din ito sa sitwasyon sa isang pamilyang nagsisimulang magkawatak-watak. Kung ikaw mismo ay ayaw kupkupin ng mga taong dapat na pangangalagaan ka, hindi mo na sigurong kailangan pang ipagsiksikan ang sarili mo sa kanila. Sa ganitong punto ako sumasang-ayon kung sakaling payagan ang mga Moro na magsarili.
Sa punto rin ng kasaysayan ng Pilipinas, sinasabi nila na kailanman ay hindi sila nasupil noong panahon ng pananakop ng Kastila. Naitaguyod nila ang ipinagmamalaki nilang kaharian ng Sultan ng Sulu bago pa man dumating ang mga Kastila. NGUNIT dito ako magkakaroon ng kaunting di pagkaka-ayon. Usisain din natin ang kasaysayan. Bago pa naitaguyod ang kaharian ng Sultan sa Sulu, ang mga LUMAD ang unang naninirahan sa isla ng Mindanao. Kung usapang "Ancestral Domain" lang naman, di hamak na mas may karapatan ang mga lumad kaysa sa mga Moro na umangkin sa kaninu-ninuang lupain. Tandaan natin na ang mga lumad ang naninirahan sa kabuuan ng Mindanao, bago pa man dumating at magkaroon ng kaharian at itaguyod ang Islam dito. At tandaan din natin na napilitang lisanin ang naitaguyod na komunidad at manirahan sa mga bulubundukin ang mga lumad upang maiwasan ang pagkaubos ng kanilang lahi. Ang mga lumad ay hindi mga orihinal na Muslim, kung susundin natin ang kahulugan ng salitang Moro na nangangahulugang Muslim. Ang mga lumad ay hindi mga Moro, ngunit halos parehas din ang kapalaran nila. Pinilit na sakupin ngunit hindi nagtagumpay, at hanggang sa huli ay patuloy na ipinapagsa-walang bahala ng sinumang namumuno sa lipunan, sa ngalan ng kaunlaran. Samakatuwid, hindi dapat isinama sa usapin ng Bangsamoro ang magiging kahihinatnan ng mga lumad. Kung gagamitin ulit ang isyu ng “Indigenous People” sa usapang Bangsamoro, malinaw sa kahulugan ng salitang “Indigenous” na ito ay nagpapatungkol sa mga sinauna, aboriginal, at katutubo. Hindi dito kailanman nabanggit ang mga taong nanggaling sa ibang lugar kahit na ito pa ay nagtaguyod at napanatili ang kanilang kultura sa lugar na napuntahan nila.
Sa usaping kaharian ng Sultan ng Sulu, ito ay isang bahagi na lamang ng nakalipas. Wala nang nakakaalam at nakakadama ng kahariang ito kundi sa mga libro na lamang ng kasaysayan. Ang paggigiit ng kaharian ng Sultan ng Sulu sa kasalukuyan ay maihahalintulad ng patuloy na panghihimasok at pagpupumilit na pag-a-angkin ng Tsina sa bansang Tibet. Ang nakaraan ay lipas na, hindi na kailanman pa maibabalik.
Ang isang hindi ko pa nagugustuhan ay kung bakit pilit na nakikipag-ugnayan ang pamahalaan sa Moro Islamic Liberation Front. At kung bakit din tinatangkilik ang mungkahi ng MILF para sa paghiwalay ng Bangsamoro sa Pilipinas. Tandaan natin na ang MILF ay itinaguyod lamang upang maghasik ng lagim sa bansang Pilipinas. Ang hangaring pagpapalaya ay isang pagbabalat-kayo lamang ng samahang itinatag ni Hashim Salamat, sa hindi natin malaman na dahilan. Si Hashim ay humiwalay sa grupong Moro National Liberation Front(MNLF) na nagsusulong ng pansariling pagpapalaya sa ngalan ng kapayapaan at matiwasay na pag-uusap. Ang MNLF ang tanging samahan na tanging kinikilala ng OIC(Organization of Islamic Conference) upang makipagkasunduan sa pamahalaan tungkol sa kapakanan ng mga Muslim sa Mindanao, samantalang ang MILF ay nagsisilbing terorista sa mata ng buong mundo hindi lamang ng Pilipino. Ang MILF, kasama ng AL QAEDA at ng ABU SAYYAF, ang patuloy na nagpapatunay na walang ibang hangarin ang mga nasa likuran ng samahang ito kundi ipalaganap ang Islam sa pamamagitan ng karahasan. Heto at may nagsusulong ng mga kapakanan ng mga tumatangkilik ng Islam sa mapayapang paraan tulad ng MNLF ngunit patuloy pa rin nakikisawsaw sa isyu ang ibang samahang halang ang kaluluwa at walang habas na naghahasik ng lagim hindi lang sa mga Kristiyano pati na rin sa kapatid nilang Muslim.
Ano nga ba ang tunay na isinusulong ng MILF? At sino ang tunay na makikinabang? Bangsamoro nga kaya? Ang relihiyong Islam? Ang kaharian ng Saudi? O pati kaya ang Malaysia?
Kung ninanais ng mga Muslim ng otonomiya o ang pansariling pamamahala, hindi ko ito tututulan. Marahil ito ang magiging ugat ng kapayapaan sa buong bansa, at pag-unlad ng mga bayan at mga lugar na pinabayaan ng pamahalaan sa loob ng maraming taon. Maaari ding kabaligtaran ang mangyari.
Kung anu pa man ang magiging kahihinatnan ng isyu ng bangsamoro, mananatili pa ring basag ang relasyon ng mga Kristiyano at Muslim dito sa Pilipinas. Mananaig pa rin ang dikta ng relihiyon para sa kapakanan ng kanya-kanyang grupo. Pagbubuklurin pa rin ng pulitika at kultura ang bansa. Pag-aalipusta pa rin ang pangunahing tingin sa isa't-isa. Parang tubig at langis, mahirap paghaluin.
Hindi ako tutol sa pagsasarili ng mga Moro. Pero dapat malinaw kung tunay na kalayaan ang isusulong nito, kung sino ang tamang magsusulong nito, at ang mga tunay na makikinabang nito.
|
